Pula to największe miasto na Istrii, które wydaje się punktem obowiązkowym jeśli chodzi o zwiedzanie tej części Chorwacji. O ile to Poreć czy Rovinj przyjeżdżamy by cieszyć oczy niemal cała infrastruktura miast i napawać się ich klimatem to w Puli zaliczamy kolejne zabytkowe atrakcje, jedynie przez chwilę wyczuwając ten charakterystyczny włoski klimat regionu. Tutaj też znaleźć można atrakcje nieco odbiegające od starożytnej historii. Jak choćby siedemnastowieczny Kasztel Twierdza Wenecka Pula, który ufortyfikowano nad miastem.
Pulski Kastel
Krętą drogę dojazdową możemy skrócić przechodząc schodami usytuowanymi wzdłuż budynków. Szczególnie w upalne dni wzniesienie daje się odczuć w nogach. Jednak na wspomnienia trzeba sobie ciężko zapracować. Idziemy więc krok za krokiem, stopień za stopniem. Przystajemy na moment przy kościele Franciszkanów, by po chwili wytchnienia pójść dalej w górę. Ostatni odcinek to już naprawdę strome schody. Wreszcie jesteśmy przed Kasztel Twierdza Wenecka Pula. Łapiemy oddech, kupujemy bilety i wchodzimy na dziedziniec.
Fortyfikacja powstała w XVII wieku dzięki panującym tutaj Wenecjanom. Jej główną rolą była obrona miasta. Jej konstrukcję wymyślił francuski projektant Antonio De Villi. Wzniesiono ją w zaledwie trzy lata w okresie od 1631 do 1633 roku. Do jej budowy wykorzystano między innymi kamienie z pobliskiego starożytnego amfiteatru. Widać nad rozrywkę ktoś bardziej cenił bezpieczeństwo mieszkańców i dóbr miasta.
Kasztel Twierdza Wenecka Pula ma czworokątny kształt, a w każdym z narożników wybudowano dodatkowo baszty. W jednym z narożników usytuowana jest wieża. Możliwe jest wejście na nią, podobnie jak na całe mury cytadeli. Możemy więc podziwiać widoki z czterech stron fortu i jeszcze wyżej. Jeżeli nawet sam obiekt nie jest jakiś spektakularny i godny polecenia to sama możliwość spojrzenia w dal przed siebie warta jest zachodu i pofatygowania się na wzgórze. Tych, którzy chcą zrobić sobie zdjęcie koloseum na tle Puli dwa razy zachęcać nie trzeba.
Poza spojrzeniem
Oprócz widoków impulsem do wejścia dla nas była chęć zobaczenia kolejnej twierdzy. I choć Kasztel Twierdza Wenecka Pula ustępuje fortyfikacjom w Srebrnej Górze i Kłodzku to warta jest zwiedzenia nie tylko z wysokości murów. W trakcie naszej wizyty obejrzeć można było galerię zdjęć Mladena Jergovića. Z tego co udaje mi się ustalić to dziennikarz i fotograf. Fotografie przedstawiają twarze, odmienne, każda z nich jest wyrazista, inna, a zarazem wszystkie niosą rysy codzienności.
Galeria jest ciekawą odskocznią od historycznego klimatu kasztelu i całego miasta. Chociaż jak każda fotografia one również uwieczniają daną, przemijalną chwilę. Dzięki zdjęciom uchwycono ułamek czasu. W Kasztel Twierdza Wenecka Pula znajduje się również muzeum miasta. My oglądamy ciekawą wystawę oddająca wnętrze dawnej apteki. Na dziedzińcu fortecy usytuowano scenę i rzędy krzeseł. Podobnie jak amfiteatr, cytadelę wykorzystuje się dziś do celów artystycznych, choć pewnie występy mają charakter bardziej kameralny.
Hafen Kastell
Siedzimy chwilę na jednej z ławek, wieczorowa pora, przed promieniami słońca chronią nas gałęzie dojrzałych, wysokich drzew. Choć twierdze Srebrna Góra i Kłodzko są znacznie większe to i tutaj w Puli historia odcisnęła niemal to samo piętno. W czasach panowania austro-węgierskiego Kasztel Twierdza Wenecka nazywana była Hafen Kastell. Ówcześni gospodarze wymienili, unowocześnili uzbrojenie. Zmiana taktyki współczesnych wojen sprawiła, że wraz z końcem I wojny światowej forteca straciła na swym militarnym znaczeniu.
Baszty kasztelu o pięciokątny kształcie pozwalają zobaczyć w pełnej okazałości Pulę. W zależności od miejsca, z którego zaczniemy zwiedzanie, zobaczymy amfiteatr wśród zieleni i zabudowań. Dalej budynki mieszkalne i biurowe o bardziej współczesnym charakterze, którym trudno oddać choćby odrobinę podziwu. Może kiedyś ta postkomunistyczna modernizacja europejskich miast będzie podziwiana. Obawiam się jednak, że będzie musiało minąć sporo czasu.
Tymczasem zatrzymujemy się przy działach skierowanych w kierunku Adriatyku. Widoczna już z amfiteatru stocznia teraz prezentuje się w całej okazałości. Nie trudno dostrzec, że praca wre tam pełną parą. Pulski Kasztel jest idealnym punktem widokowym i atrakcją samą w sobie. Nasyceni pięknem otoczenia powoli opuszczamy cytadelę i zmierzamy w kierunku parkingu. Kilka intensywnych godzin spędzonych w Puli. Bez wątpienia miasto warte zobaczenia.
___
Lokalizacja: Kasztel Twierdza Wenecka, Gradinski uspon 10, 52100, Pula, Chorwacja
Zdjęcia: źródło własne, lipiec 2023
