Marcin Prokop wybrał się na motorze w podróż do Albanii. Swoją przygodę sfilmował i opowiedział na swoim kanale YouTube. W trakcie jednego odcinka polecił książkę Błoto Słodsze Niż Miód. Głosy komunistycznej Albanii autorstwa Małgorzaty Rejmer. Sięgnąłem po nią. Przyznam, przed jej zakupem nie sprawdzałem żadnych opinii. Do koszyka dorzuciłem jeszcze książkę o Rumunii. Czy są to książki, które warto przeczytać przed wizytą w jednym lub drugim kraju? To zależy jaki jest cel Waszej podróży.
Albania …tańsza od Chorwacji
Coraz częściej słyszy się o planach wakacyjnych w Albanii. Można spokojnie stwierdzić, że od dobrej dekady kraj stał się celem urlopów. Nadal jednak panują opinie, podobne do tych z jakimi boryka się choćby Rumunia, że niebezpiecznie, że biednie, że brak podstawowych wygód. Przewagą Albanii jest wybrzeże i piękne widoki. To przedłużenie Chorwacji, do której wszyscy z nas najchętniej by pojechali. Największy problem to wysokie ceny. Od Puli przez Makarską po Dubrownik znają swoją wartość, która dla wielu z nas bywa ponad możliwości domowego budżetu.
Gdy popatrzymy na filmy udostępnione przez jednego czy drugiego celebrytę w głowie rodzi się pomysł by pojechać tam gdzie błoto słodsze niż miód. Infrastruktura turystyczna i baza noclegowa w Albanii tworzy się wolno. Choć biura podróży już oferują wczasy all inclusive, a ceny dają dużo do myślenia, to dla osób, które wolą inny rodzaj spędzania urlopu pod chmurką decyzja nie jest już taka prosta. W głowie tkwi poczucie bezpieczeństwa bliskich, a legendy i
Co wiemy o Albanii? To kraj, który jest dowodem, że totalitarny ustrój nie wszędzie funkcjonował tak samo. Inna sprawa, że Enver Hoxha przestał ufać ojcu chrzestnemu i postanowił zrobić wszystko na własną rękę. Kraje Układu Warszawskiego trzymane były krótko przez Sowieckiego okupanta. Gdy poznamy historię Albani dojdziemy do wniosku, że u nas nie było tak źle. Zwykło się mówić, że nie ma mniejszego czy większego zła. Inni zwykli uważać, że nie wszystko jest zero – jedynkowe.
Błoto Słodsze Niż Miód
Albania przypominała dzisiejszą Koreę Północną. Podporządkowane społeczeństwo, które czego by nie robiło i tak nie zasługiwało na zaufanie. Obłęd władzy, zastraszanie, prowadziły do sytuacji, w której najbliższa rodzina donosiła na siebie. Dla zdrajców nie było litości. Długoletnie wyroki więzienia za jedno zbyt głośno wypowiedziane słowo, gest, próbę ucieczki do lepszego świata. Zdrada skazywała wszystkich najbliższych na potępienie.
System totalitarny w Albanii upadł. Podobnie jak w pozostałych krajach nastał czas nadziei. Zapomniano o rozliczeniu reżimu, tych, którzy skazywali, przesłuchiwali, aresztowali. Jeszcze dziś można ich spotkać przy stoliku w kawiarni. Na swoją obronę mają jedynie ślepe stwierdzenie – robili to co musieli. Raczej to co im kazano. Małgorzata Rejmer autorka książki Błoto Słodsze Niż Miód opisuje wspomnienia ich ofiar, dramaty, zniszczone przez system ludzkie losy.
Albania, komunizm, totalitaryzm jest przestrogą, której i tak nikt nie będzie przestrzegał. Rządni władzy będą zawsze. W polityce, jaka by nie była chodzi o interes. Społeczeństwo powinno decydować o swym losie i w jakim systemie władzy przyjdzie im żyć. Wiedzieć trzeba, że nic nie dzieje się za darmo, wszystko wymaga pracy. Rzecz w tym, aby docenić ten trud i zapewnić obywatelom byt na jaki zasługują. Pomimo byłych i dzisiejszych tragedii, kiedy wydaje się, że świat jest coraz bardziej ucywilizowany, robi krok wstecz.
Książka o Albanii
Błoto Słodsze Niż Miód. Głosy komunistycznej Albanii nie jest książką o beztroskiej podróży przez kraj, który jak wiele miejsc na świecie potrafi zachwycić swą naturą. To nie jest przewodnik, który wskaże wam najciekawsze miejsca. Małgorzata Rejmer pomaga poznać ludzi, którzy żyją w kraju mogącym być równie popularnym co Chorwacja. By zrozumieć, lepiej poznać tych, którzy chcą gościć cię w swoich progach, dać ci dach nad głową i zapewnić dobry czas wypoczynku. Lepiej jest zrozumieć gospodarzy, gdy zna się ich przeszłość.
Książka Błoto Słodsze Niż Miód to nie łatwa lektura, przyznaje musiałem się przekonywać. Pióro Małgorzaty Rejmer sprawia, że z każdą historią jesteśmy ciekawi kolejnej. Tak kształtuje się obraz społeczeństwa, skrzywdzonego przez były ustrój, często zawiedzionych tym co przyniosły im zmiany. Rozczarowanych faktem, że pomimo ciężkiej pracy dalej mają niewiele. Przeczytajcie i przekonajcie się z iloma z tych postaci zetknęliście odwiedzają Albanię.
___
Książka Błoto Słodsze Niż Miód. Głosy komunistycznej Albanii, autor Małgorzata Rejmer, wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018
Zdjęcie: okładka książki, źródło własne, marzec 2023
