Kopalnia Soli w Wieliczce

2023-11-262023-11-24 Marek Brak komentarzy Kopalni Soli, Wieliczka

Złoża surowców, które skrywa w sobie planeta Ziemia wielokrotnie decydowały o sytuacji ekonomiczno gospodarczej danego regionu Świata. Złoto, ropa, węgiel są i były źródłem dobrobytu. Obarczone wyzyskiem, niebezpieczną, ciężką pracą, jednym przynoszą bogactwa, innym pozwalają godnie utrzymać rodzinę, łożyć na wychowanie dzieci. Niedaleko Krakowa wydobywano do XX wieku jeszcze jeden cenny surowiec. To sól. Kopalnia Soli Wieliczka to dziś pomnik historii Polski i jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia Kopalni Soli w Wieliczce

Komora solankowa — Kopalnia Soli w Wieliczce

Dawno, dawno temu, jednym z siedmiu mórz, o którym mowa w powiedzeniu nosiło nazwę Paratetyda. Stało się z czasem zbiornikiem zamkniętym, co wpłynęło na stan jego zasolenia i tak po czternastu milionach lat odkryto spore złoża soli, która istotnie wpłynęła na utrzymanie jakości żywności. Dzięki niej poprawił się smak potraw oraz jej termin przydatności. Wspomniane morze znajdowało się mniej więcej tam gdzie dziś jest miasto Wieliczka. Na początku pozyskiwanie soli nie wiele miało wspólnego z pracą w podziemiach.

Sól sama wydostawała się na zewnątrz. Aby korzystać z jej dobrodziejstw trzeba było ją osuszyć. Podobne metody stosują po dziś dzień choćby w peruwiańskim Maras. W XII wieku rozpoczęto budy szybów. Zarówno w Wieliczce jak i położonej niedaleko niej Bochni zaczęto budować szyby dzięki, którym wydobywano sól z głębin i tak powstała Kopalnia Soli Wieliczka. W XIX wieku uznawana była za największą tego typu kopalnię na Świecie. O tym jak ważne znaczenie miał surowiec i jego pozyskiwanie świadczą osłony socjalne, które zapewniały pracownikom głowy Państwa polskiego.

Kazimierz Wielki, którego popiersie można zobaczyć w trakcie zwiedzania Kopalni Soli Wieliczka, nakazał wybudować szpital prowadzony przez zakonników św. Ducha. Sól wydobywana była na dziewięciu poziomach. Najgłębszy z nich położony był przeszło 300 metrów pod ziemią. Długość chodników prowadzących do trzech tysięcy wyrobisk liczyła 300 km. Działalność przemysłową Kopalnia Soli Wieliczka zaprzestała w dniu 30 czerwca 1996 roku. Już wtedy prowadziła działalność muzealną, która jest dziś jej podstawowym źródłem działalności.

Zwiedzanie Kopalni Soli w Wieliczce

Liczby mówią o co najmniej milionie turystów każdego roku, nie wliczając w to czasy pandemii. Bilety zakupić można online lub na miejscu. Upoważnia on do wejścia o określonej godzinie. Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem. Dostępną są różne opcje językowe. Na miejscu podchodzimy do oznaczonego miejsca i gdzie na kilka minut przed czasem pojawia się osoba mówiąca we wskazanym języku.

Przechodzimy z przewodnikiem do wewnątrz budynku. Kierujemy się w stronę schodów, którymi schodzimy w dół kopalni by podążać za opowieścią. O historii kopalni, sposobach wydobycia surowca, rodzajach soli jaką pozyskiwano ze złóż w Wieliczce. Ciekawie, wciągające anegdoty, które są uzupełnieniem do pomieszczeń przez które przechodzimy. Trasa wiedzie przez trzy najniższe poziomy. Zwiedzający pokonują łącznie osiemset schodów na głębokości od sześćdziesięciu do stu trzydziestu pięciu metrów.

Na wstępie wchodzimy do Szybu Daniłowicza i schodami bez przerwy schodzimy w dół na poziom I. System korytarzy i tuneli oddzielany jest specjalnymi szczelnymi drzwiami. Nie otwiera się kolejnych zanim cała grupa nie znajdzie się w danym pomieszczeniu i za ostatnią osobą zamkną się poprzednie drzwi. Przez kaplicę św. Antoniego, będąca najstarszą w Kopalni, wchodzimy do Komory Janowice. Tamtejsza ekspozycja przedstawia legendarną scenę o początkach polskiego polskich złóż soli.

Komory w Kopalni Soli Wieliczka

Książę Bolesław Wstydliwy pojął za żonę Kingę, córka króla Węgier, Beli IV. Przybywając z ojczyzny na polskie ziemie podarowała swoim nowym podwładnym kopalnię soli. Zapewne jej dobroduszność uczyniły ją świętą nie tylko wśród Polaków. My idziemy dalej, przez Komorę Sielec, gdzie zobaczyć możemy rekonstrukcje urządzeń do transportu wielkich brył solnych. W kolejnym pomieszczeniu podziwiać możemy popiersie króla Kazimierza Wielkiego. Nadał on kopalni statut żup krakowskich. Oznaczało to przejęcie własności przez królów lub książąt polskich.

Dalej przechodzimy do komory zwanej Pieskowa Skała. Dostrzec można w niej rzeźby krasnoludków. Idąc dalej schodami można zobaczyć specjalne systemy odwadniające. W kolejnym etapie zwiedzania udajemy się na drugi poziom Kopalni Soli Wieliczka. Na ścianach szybu Kunegunda zaobserwować możemy solne formy krystalizacji zwane stalaktytami i stalagmitami. Kolejne pomieszczenie to kaplica św. Krzyża.

Następny punkt zwiedzania mieści się dokładnie 101 metrów pod poziomem Ziemi. To monumentalna jaskinia zwana Kaplicą św. Kingi. Przewodnim wyznacza w tym miejscu czas wolny aby każdy indywidualnie mógł obejrzeć niezwykłe płaskorzeźby. Największe wrażenia robi Ostatnia wieczerza, wykonania w ciekawej perspektywie, tworzącej optyczne złudzenie przestrzeni. Cała sala św. Kingi jest dziełem natury i ludzkich rąk. Miejsce to jest wyjątkowe, jak każde wydarzenie, które się w niej odbywa.

Muzeum Żup Krakowskich

Komora Weimar powstała na początku XX wieku stosując do wybierania soli proch strzelniczy. W latach 60 jaskinia zalana została solanką. W zależności od stopnia oświetlenia pomieszczenie robi duże wrażenie wizualne. Dalej trasa zwiedzania prowadzi przez kolejne komory Kopalni Soli Wieliczka. Jej przejście aż do restauracji zajmuje przeszło dwie godziny. Przewodnik żegna się z grupą przy sali restauracyjnej gdzie w barze można zamówić dania obiadowe, napić się kawy lub czegoś zimnego.

Oprócz zwiedzania części przemysłowej w Kopalnia Soli Wieliczka ma także stałą ekspozycję poświęconą Żupie Krakowskiej. Po zebraniu się grupy chętnych z nowym przewodnikiem udajemy się do części, w której znajduje się Muzeum z wystawą dokumentującą losy kopalni, ekspozycję narzędzi i urządzeń stosowanych przy wydobyciu soli i jej transportu. W Muzeum Żup Krakowskich przedstawiono również dzieje samego miasta, które dzięki swym złożom stało się słynne na cały świat.

Wycieczkę kończy podróż windą na poziom zero. Wychodzimy z szybu i udajemy się uliczkami do miejsca skąd zaczęliśmy zwiedzanie i dalej na parking. Kopalnia Soli Wieliczka to miejsce, które warto odwiedzić. Warto mieć je w planie kiedy przyjedziemy zwiedzić Kraków. Zabytkowa kopalnia położona jest blisko, a pomiędzy byłą królewską stolicą polski a Muzeum funkcjonuje dogodny transport. My udaliśmy się na zwiedzanie samochodem wprost z domu. Trzeba przyznać, że była to ciekawa, pouczająca wyprawa do jednego z najbardziej ciekawych darów natury jakim obdarzyła nas Ziemia.

___